بایگانی‌های آموزش - مرتضی رستگار

مایکروسافت به تازگی نسخه‌ی بازسازی شده‌ی ویرایشگر معروف و قدیمی تحت خط فرمان خود (edit) را با زبان برنامه‌نویسی راست (Rust) و به صورت متن باز منتشر کرده است.

این ویرایشگر با وجود اینکه به تازگی منتشر شده، نظر بسیاری از کاربران را به خود جلب کرده و نظر شخصی خودم هم این است که این ویرایشگر به زودی مانند Visual Studio Code، جای خود را بین ویرایشگرهای TUI باز کرده و جایگزین آن‌ها می‌شود؛ دلیل آن هم «استاندارد» بودن رابط کاربری این نرم‌افزار است. به طور مثال کاربران می‌دانند که در تمام نرم‌افزارها Ctrl+Q برای خروج، Ctrl+F برای یافتن (Find) و Ctrl+S برای ذخیره‌کردن (Save) است و این استانداردها مورد پذیرش همه قرار گرفته است؛ در حالی که مثلا در vim، برای خروج باید به صورت زیر عمل کرد:

کلید Esc را بزنید تا وارد حالت عادی (Normal Mode) شوید
کلید «:» را بزنید تا وارد حالت خط فرمان (Command Line Mode) شوید
حالا یک «:» ظاهر می‌شود؛ یکی از دستورات زیر را وارد کنید:

:q to quit (short for :quit)
:q! to quit without saving (short for :quit!)
:wq to write and quit
:wq! to write and quit, attempting to force the write if the file lacks write permission
:x to write and quit; like :wq but writes only if modified (short for :exit)
:qa to quit all (short for :quitall)
:cq to quit, without saving, with a nonzero exit code to indicate failure (short for :cquit)

موفق باشید!

بگذریم؛ برای نصب این ویرایشگر روی ویندوز، می‌توان به راحتی از طریق WinGet اقدام کرد:

1	winget install Microsoft.Edit

در توزیع‌های دبیانی، به دلیل اینکه هنوز Edit وارد بسته‌های apt نشده است، می‌توان از طریق دستورات زیر به صورت مستقیم دانلود و نصب کرد:

# Download the package

wget https://github.com/microsoft/edit/releases/download/v1.2.0/edit-1.2.0-x86_64-linux-gnu.tar.zst

# Extract the archive

tar xvf edit-1.2.0-x86_64-linux-gnu.tar.zst

# Include it in the bin directory for anywhere access

# Have extracted to the user's home directory, adjust the path accordingly

sudo ln -s ~/edit /usr/bin/msedit

# Launch the editor

msedit

ممکن است هنگامی که مطلب را می‌خوانید، نسخه جدیدی به جای 1.2.0 منتشر شده باشد.

این دستور نام عمومی «msedit» را برای اجرا تنظیم می‌کند (ممکن است برنامه دیگری با نام edit وجود داشته باشد، لذا از آن استفاده نشد)

در آموزش‌های لُبّی

فرمول اکسل تولید شماره موبایل تصادفی

مرتضی رستگار20 دی 140320 دی 1403نظر دهید

با استفاده از فرمول اکسل زیر می‌توانید شماره‌های تلفن همراه تصادفی‌ای را بسازید که دارای پیش‌شماره‌های تصادفی ولی معتبر و 7 رقم شماره تصادفی باشد:

1	=CHOOSE(RANDBETWEEN(1,5),"0937","0912","0919","0910","0935") & TEXT(RANDBETWEEN(1000000,9999999),"0000000")

در اکسل‌هایی که به جای , از ؛ پشتیبانی می‌کنند:

1	=CHOOSE(RANDBETWEEN(1؛5)؛"0937"؛"0912"؛"0919"؛"0935"؛"0910") & TEXT(RANDBETWEEN(1000000؛9999999)؛"0000000")

در آموزش‌های لُبّی

حروف عربی/فارسی که با هم اشتباه گرفته می‌شوند

مرتضی رستگار27 مهر 140315 اسفند 1403نظر دهید

در برنامه‌نویسی رایانه و کار با داده‌ها و پایگاه‌های داده (از دیتابیس‌های ساده مانند اکسل تا داده‌های عظیم کشوری) یکی از چالش‌ها برای زبان فارسی، این است که تعدادی حرف با شکل نمایشی یکسان یا مشابه اما با شناسه یونیکد متفاوت وجود دارد که ممکن است به جای یکدیگر استفاده شوند.

یکی از مثال‌های معروف آن «ي» و «ی» هستند که اولی یای عربی است و چون زودتر از یای فارسی وارد کدپیج‌های سیستم‌عامل‌ها و چینش کیبوردها شده است، تقریبا در تمام داده‌های قدیمی به جای آن به کار رفته است. متاسفانه بعد از معرفی یونیکد 1.1 (ژوئن 1993) هم که هر دو حرف در آن معرفی شدند، به دلیل آنکه بعضی فناوری‌های قدیمی مثل فلش و جاوا هیچگاه درست یای فارسی را پشتیبانی نکردند، بسیاری از داده‌ها با این حرف ثبت شده است یا می‌شود.

و حالا مشکل این به‌کارگیری جابجای حروف هم‌شکل چیست؟ خب، متاسفانه یا خوشبختانه منطق رایانه شباهت ظاهری را نمی‌فهمد و حروف مشابه را از هم کاملا جدا می‌داند. حالا فرض کنید یک پایگاه داده از نام و نام خانوادگی افراد دارید و می‌خواهید کاربر نامی را به نرم‌افزار بدهد و در پایگاه داده جستجو کند. کاربر می‌نویسد «علی» و آن را جستجو می‌کند اما هیچ نتیجه‌ای پیدا نمی‌شود! چرا؟ چون کارمندی که نام‌ها را وارد کرده بود از یک سیستم پنتیوم با ویندوز 98 و فارسی‌ساز پارسا 99 استفاده می‌کرده که کیبورد فارسی آن فقط «ي» داشته 😂 پس «علی» نداریم بلکه «علي» داریم که از نظر حروفی با هم فرق دارند…

در این مطلب سعی می‌کنم تا حروفی که معمولا با یکدیگر اشتباه گرفته می‌شوند را قرار دهم تا در طراحی برنامه‌ها برای استاندارد‌سازی استفاده شود:

ادامه‌ی مطلب

در آموزش‌های لُبّی

تبدیل String عدد ممیزدار به Int و بلعکس در سی‌شارپ

مرتضی رستگار30 مرداد 1403نظر دهید

برای تبدیل متغیر Stringای که حاوی یک عدد است از دستور int.parse()‎ استفاده می‌کنند؛ اما اگر عدد حاوی تعدادی ممیز (یا کاما) باشد این دستور خطا خواهد داد.

"geram18": {

"p": "35,560,000"

}

برای تبدیل اعداد ممیزدار، می‌توان پارامتر NumberStyles.AllowThousands را به دستور int.parse()‎ اضافه کرد.

حالا اگر بخواهیم یک متغیر عددی را به صورت متنی ممیزدار نمایش بدهیم چه؟ برای این کار می‌توان از دستور String.Format()‎ و قالب {0:N0} استفاده کرد تا عدد به صورت 3 رقم 3 رقم ممیزدار شود.

string chiz = "123,456,789";

// chiz = "123,456,789"

int chiz2 = int.Parse(chiz, NumberStyles.AllowThousands);

// chiz2 = 123456789

string chiz3 = String.Format("{0:N0}", chiz2);

// chiz3 = "123,456,789"

در آموزش‌های لُبّی

چرا SSID و رمز مودم DLink M920 بعد از ریست فکتوری شبیه مشخصات پشت مودم نیست؟

مرتضی رستگار22 خرداد 140322 خرداد 14031 نظر

یک مودم DLink DWR-M920 به دستم رسید که نیاز به ریست فکتوری و تنظیم دوباره داشت. بعد از ریست فکتوری دیدم که نام وای‌فای شبیه مشخصات برچسب پشت مودم نیست و به «dlink-m920-96c1» تبدیل شده است. با کمی بررسی متوجه شدم این نام SSID، عمومی این سری از مودم‌های دی‌لینک (و رمز آن 1234567890) است که می‌توانید با این مشخصات متصل شوید.

برای ورود به پنل تنظیمات هم از طریق 192.168.0.1 با نام کاربری و رمز عبور «admin» وارد شوید (رمز عبور ممکن است خالی یا «password» هم باشد).

در آموزش‌های لُبّی

شاید شما به JQuery نیاز نداشته باشید!

مرتضی رستگار22 مهر 140227 آبان 1402نظر دهید

طراحان وب اغلب با کتابخانه‌ی JQuery آشنا هستند؛ این کتابخانه با آماده کردن دستوراتی بسیار کوتاه در زبان جاوا اسکریپت، به طراحان وب کمک می‌کند تا بدون نیاز به نوشتن دستورات پیچیده، وب‌سایت‌های پویا و غیر ثابت طراحی کنند.

این کتابخانه سال‌های نسبتا زیادی است که در حال توسعه و ارائه نسخه‌های جدید است اما با توسعه‌ی استانداردهای برنامه‌نویسی وب و زبان جاوااسکریپت و همچنین سنگین شدن کتابخانه‌ی JQuery، این روزها استفاده از این کتابخانه به خصوص در وب‌سایت‌های حساس به سرعت و حجم توجیه چندانی ندارد و توسعه‌دهندگان می‌توانند از دستورات و قابلیت‌های بروز جاوا اسکریپت برای رفع نیازهای خود استفاده کنند.

در همین زمینه وب‌سایت You Might Not Need jQuery با ارائه‌ی جایگزین‌های بومی هر دستور جی‌کوئری در زمینه‌های مختلف (AJAX، افکت‌ها و…)، به توسعه‌دهندگان کمک می‌کند تا وب‌سایت خود را سبک‌تر طراحی کنند.

بروزرسانی: این وب‌سایت به زبان فارسی‌ست و محتوای مشابهی با وب‌سایتی که قبلا معرفی کرده‌ام دارد:

جی‌کوئری لازم نیست (nojquery.ir)

در آموزش‌های لُبّی

استفاده از رایانه‌ی دیگر در شبکه برای پردازش نرم‌افزار (معرفی و کار با RemoteApp)

مرتضی رستگار10 شهریور 140210 شهریور 1402نظر دهید

یکی از چالش‌های موجود در آماده‌سازی فضای کاری چند نفره، انتخاب قطعات رایانه با توجه به نیاز کاربران و هزینه‌ی تمام‌شده‌ی هر یک است. ممکن است در ابتدا قطعاتی برای رایانه انتخاب شود اما در ادامه‌ی فعالیت، پاسخگوی نیاز نبوده و مجبور شوید تا با صرف زمان و هزینه، قطعه‌ی ضعیف را با قطعه‌ی قوی‌تری جابجا کنید؛ اما چقدر خوب خواهد بود اگر کاربران از طریق شبکه به یک رایانه‌ی بزرگ متصل شوند و طبق نیازشان از آن استفاده کنند؟ خوشبختانه این قابلیت تحت عنوان RemoteApp در ویندوز وجود دارد.

RemoteApp چیست؟

RemoteApp اولین‌بار توسط مایکروسافت و در ویندوزهای Windows 7 و Windows Server 2008 R2 معرفی شد. این قابلیت بر مبنای RDP یا همان پروتکل ریموت دسکتاپ معروف ویندوز طراحی شده و به کاربران یک شبکه این امکان را می‌دهد تا به جای اتصال به دستگاه دیگر و نمایش تمام‌صفحه، یک نرم‌افزار را در آن دستگاه باز کرده و پنجره‌ی آن را مانند یک نرم‌افزار محلی در دستگاه خود ببیند و با آن کار کند.

نرم‌افزارهایی که به کمک قابلیت RemoteApp اجرا می‌شوند، تجربه‌ای کاملا محلی ارائه داده و در صورتی که سرعت اتصال شبکه‌ی خوبی داشته باشید بسیار روان عمل می‌کنند. نکته‌ی جالب دیگر اینکه طبق آزمایش ما روی ویندوز سرور، می‌توان از چند دستگاه با یک حساب کاربری یکسان به سرور متصل شده و نرم‌افزار را اجرا کرد؛ در حالی که Remote Desktop عادی اجازه‌ی فعالیت همزمان یک کاربر روی چند کلاینت را نمی‌دهد.

راه‌اندازی RemoteApp برای نرم‌افزارها

در صورتی که از ویندوز سرور در یک فضای کاری استفاده می‌کنید، می‌توانید طبق آموزش موجود در وب‌سایت مایکروسافت شروع به کار کنید؛ برای این کار میبایستی ابتدا یک سرور RD Web Access را راه‌اندازی کرده باشید.

روش ساده‌تر، استفاده از RemoteApp Tool

طبق جستجوهایی که داشتم، با استفاده از تعدادی کلید رجیستری و تعریف یک میانبر RDP خاص، می‌توان امکان اجرای یک نرم‌افزار از طریق RemoteApp را بدون پیچیدگی و ایجاد زیرساخت خاص فعال کرد. خوشبختانه یکی از کاربران گیت‌هاب ابزار مناسبی برای انجام این کارها به صورت خودکار را طراحی کرده است که از اینجا قابل دریافت است.

روند کاری بسیار ساده است؛ ابتدا با زدن دکمه‌ی «+» یک نرم‌افزار را وارد لیست کنید و سپس با زدن دکمه‌ی «Create Client Connection» یک میانبر RDP ایجاد کنید. با اجرای میانبر در رایانه‌های هدف، نام کاربر در رایانه‌ی اصلی پرسیده شده و چندبار هشدار امنیتی داده می‌شود (که چیز مهمی نیست). در نهایت کمی منتظر بمانید تا نرم‌افزار اجرا شود…

نکته‌ی جالب اینکه در این نرم‌افزارها، هم درایوهای سرور و هم کلاینت (به صورت Map Drive شده) در لیست درایوها مشاهده می‌شوند.

ویندوز قابلیت جالب دیگری به نام MultiPoint دارد؛ یادم باشد که آن را هم بررسی کنم…

در آموزش‌های لُبّی

تبدیل پیام‌های ماژول سیم‌کارت به متن عادی با جاوا اسکریپت

مرتضی رستگار2 مرداد 140227 مهر 1403نظر دهید

در قسمت ۱۸+۱ از مجموعه آموزشی آردوینو با محوریت اینترنت اشیاء یاد گرفتیم که پیام‌ها در استاندارد GSM (مانند پیامک و پاسخ‌های کدهای دستوری USSD) به صورت پیش‌فرض با رمزگذاری ASCII هفت بیتی رد و بدل می‌شوند. در صورتی که از حروف دیگری در پیام‌ها استفاده شود، میبایستی به وسیله دستورات AT مربوطه، وضعیت کدپیج را روی حالت دیگری تنظیم کرد تا پیام به درستی منتقل شود.

مناسب‌ترین کدپیج ماژول‌های سیم‌کارت در حال حاضر برای حروف یونی‌کد، UCS-2 است. UCS-2 در واقع همان UTF-16 است که (مثل اوایل ایجاد UTF-16) به صورت ۲ بایتی ثابت، ۶۵,۵۳۶ حرف ابتدایی جدول یونی‌کد را پوشش می‌دهد.

ماژول‌های سیم‌کارت پیام‌های یونی‌کدی را به صورت Hex می‌گیرد و ارسال می‌کند؛ یعنی مثلا «0645» به جای «م» در جدول یونی‌کد.

در پروژه‌ای نیاز بود تا میزان شارژ از طریق USSD گرفته شده و (از آنجایی که هر اپراتور متن تصادفی خودش را نشان می‌دهد 😄) متن پاسخ در صفحه وب به کاربر نمایش داده شود. تابع زیر که به زبان جاوا اسکریپت نوشته شده، ورودی Hex را به متن عادی تبدیل می‌کند:

function decodeUCS2String(str) {

let decoded = "", strLen = str.length;

if (strLen % 4 != 0) {

throw new Error("Unexpected byte string length");

}

for (let i = 0; i < strLen; i+=4) {

decoded += String.fromCodePoint("0x"+str[i]+str[i+1]+str[i+2]+str[i+3]);

}

return decoded;

}

نکته مهم در این تبدیل این است که محتوای هگزی که ماژول‌های سیم‌کارت بر می‌گردانند به صورت غیر Byte-Swap است (بایت سواپ یعنی بایت‌ها جابجا هستند؛ یعنی اگر هر حرف ۲ بایت باشد، ابتدا بایت دومی و سپس بایت اولی قرار می‌گیرد). مثلا در تبدیل متن زیر:

064506270646062F0647002006270639062A0628062706310020062F06310020063306270639062A003A002006F006F9003A06F406F2000D000A06F106F006F006F006F006F00020063106CC062706440020000D000A06F1002D062E063106CC062F00200634062706310698000D000A000D000A06F906F9002D06280627063206AF0634062A

در صورتی که رمزگشایی به صورت Byte-swap باشد تبدیل خراب خواهد شد:

‘䔆✆䘆⼆䜆 ✆㤆⨆⠆✆ㄆ⼆ㄆ㌆✆㤆⨆㨀 句㨀ഀ਀ ㄆ찆✆䐆 ഀ਀ⴀ⸆ㄆ찆⼆㐆✆ㄆ順ഀ਀ഀ਀句句ⴀ⠆✆㈆꼆㐆⨆’

در حالی که حالت غیر Byte-Swap به صورت صحیح رمزگشایی می‌شود:

مانده اعتبار در ساعت: ۰۹:۴۲

۱۰۰۰۰۰ ریال

۱-خرید شارژ

۹۹-بازگشت

یک ترفند: اگر نمی‌دانید ماژول سیم‌کارت پیام را به صورت ASCII می‌فرستد یا یونی‌کد، باقیمانده تقسیم تعداد حروف پیام بر ۴ را بگیرید؛ اگر ضریب ۴ بود احتمال قوی یونی‌کد است و اگر نبود ۱۰۰٪ یونی‌کد نیست!

در آموزش‌های لُبّی

تبدیل JSON به XLS در جاوا اسکریپت

مرتضی رستگار9 خرداد 1402نظر دهید

با استفاده از این تابع می‌توان ورودی JSON با عمق 2 شئ داخلی را به یک پرونده XLS (همان TAB Separated Values) تبدیل و دانلود کرد:

function jsonToXls(JsonObject) {

if (!JsonObject) return;

// Construct csv

var csv = [];

Object.entries(JsonObject).forEach(([paramKey, paramValue]) => {

csv.push(paramKey);

var keys = [];

var values = [];

Object.entries(paramValue).forEach(([key, value]) => {

keys.push(key);

values.push(value);

});

csv.push(keys.join('\t'));

csv.push(values.join('\t'));

csv.push('');

});

var csv_string = csv.join('\n');

var filename = (new Date().toLocaleDateString('fa-IR', { month: '2-digit', day: '2-digit', year: 'numeric' })).replace(/[۰-۹]/g, d => '۰۱۲۳۴۵۶۷۸۹'.indexOf(d)) + '_json.xls';

var link = document.createElement('a');

link.style.display = 'none';

link.setAttribute('target', '_blank');

link.setAttribute('href', 'data:text/csv;charset=utf-8,' + encodeURIComponent(csv_string));

link.setAttribute('download', filename);

document.body.appendChild(link);

link.click();

document.body.removeChild(link);

}

در آموزش

دریافت درایورهای تبدیل سریال به USB ‏(CH340G و CP210x)

مرتضی رستگار16 اردیبهشت 140216 اردیبهشت 1402نظر دهید

در صورتی که از مبدل‌های TTL به USB استفاده می‌کنید ممکن است به صورت پیش‌فرض توسط ویندوز شناسایی نشوند؛ در این صورت می‌توانید آخرین نسخه‌های آن را از لینک‌های زیر دریافت کنید:

CH340G (قابل استفاده در ویندوزهای 10 و 11)

CP210x (قابل استفاده در ویندوزهای 10 و 11)

پست‌های دسته‌بندی شده به عنوان آموزش

نصب Microsoft Edit روی Debian

فرمول اکسل تولید شماره موبایل تصادفی

حروف عربی/فارسی که با هم اشتباه گرفته می‌شوند

تبدیل String عدد ممیزدار به Int و بلعکس در سی‌شارپ

چرا SSID و رمز مودم DLink M920 بعد از ریست فکتوری شبیه مشخصات پشت مودم نیست؟

شاید شما به JQuery نیاز نداشته باشید!

استفاده از رایانه‌ی دیگر در شبکه برای پردازش نرم‌افزار (معرفی و کار با RemoteApp)

RemoteApp چیست؟

راه‌اندازی RemoteApp برای نرم‌افزارها

روش ساده‌تر، استفاده از RemoteApp Tool

تبدیل پیام‌های ماژول سیم‌کارت به متن عادی با جاوا اسکریپت

تبدیل JSON به XLS در جاوا اسکریپت

دریافت درایورهای تبدیل سریال به USB ‏(CH340G و CP210x)